Testament notarialny – jego odwołanie
Testament można odwołać w każdej chwili. Odwołanie testamentu może nastąpić poprzez sporządzenie nowego testamentu lub zniszczenie starego testamentu. Odwołanie testamentu sporządzonego u notariusza można zrobić zwykłą formą pisemną.
Skutki odwołania
Spadkodawca może w każdej chwili odwołać lub zmienić – w całości lub w części – swą ostatnia wolę, oczywiście przed swoją śmiercią. Spadkodawca swoim oświadczeniem może doprowadzić do tego, że sporządzony wcześniej testament nie wywrze po jego śmierci żadnych skutków prawnych.
Jak odwołać testament?
Niektórzy uważają, iż testament można odwołać w dowolny sposób. Jednak, z uwagi na treść art. 946 kodeksu cywilnego, uznać należy, że testament można odwołać tylko w sposób określony w ustawie. A zatem odwołanie testamentu może nastąpić jedynie: bądź w ten sposób, że spadkodawca sporządzi nowy testament, bądź też w ten sposób, że testament zniszczy lub pozbawi go cech, od których zależy jego ważność, bądź wreszcie w ten sposób, że dokona w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień. W tym ostatnim punkcie wystarczy dopisek „odwołuję testament” czy też inna podobnie dobitnie skonkretyzowana wola spadkodawcy. Należy jednak pamiętać, że odwołujący musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych (art. 944 § 1 kodeksu cywilnego).
Przy odwołaniu testamentu nie jest konieczne zachowanie takiej samej formy, jak poprzedni testament (np. testament notarialny może zostać odwołany testamentem ustnym). Nie trzeba także zamieszczać w nowym testamencie formuły o odwołaniu poprzedniego testamentu. Jeżeli spadkodawca sporządził nowy testament nie zaznaczając w nim, że poprzedni odwołuje, ulegają odwołaniu tylko te postanowienia poprzedniego testamentu, których nie można pogodzić z treścią nowego testamentu.
Testament odwołujący poprzedni może zawierać tylko tę jedną dyspozycję o odwołaniu poprzedniego testamentu. Wówczas testament wcześniejszy zostaje odwołany, a dziedziczenie następuje zgodnie z porządkiem ustawowym. W przypadku istnienia kilku testamentów o różnej treści istotne jest ustalenie, w jakiej kolejności zostały one sporządzone. Decydujące znaczenie ma data umieszczona na testamencie. Jeśli jeden z testamentów lub niektóre spośród nich nie mają daty i daty tej nie da się ustalić, testamenty są bezskuteczne.
Adwokat Anna Błach
Kancelaria Prawna w Warszawie