Zatrudnienie małżonka

Przedsiębiorcy bardziej opłaca się zatrudnić brata lub babkę niż współmałżonka, bowiem pensja żony czy męża nie pozwoli na obniżenie podatku.

Członkowie rodziny często aktywnie działają na rzecz firmy założonej przez najbliższych. Nie zawsze jednak zatrudnianie bliskich krewnych będzie dla przedsiębiorcy opłacalne. Współmałżonek zatrudniony na umowę o pracę w firmie osoby fizycznej tylko formalnie jest pracownikiem. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych traktuje go bowiem jako osobę współpracującą z przedsiębiorcą. W efekcie składki ZUS nie są odprowadzane w takiej wysokości, jak za pracownika, tylko według podobnych zasad, jak za właściciela firmy. Osoba współpracująca nie ma jednak prawa do preferencyjnych składek ZUS, płaconych przez pierwsze 2 lata działalności. Jeśli zatem mąż jest początkującym przedsiębiorcą i za siebie odprowadza niższe składki na ZUS, to chcąc uregulować status pomagającej mu żony musi opłacać za nią składki ZUS w pełnej wysokości.

Ponadto pensja współmałżonka nie obniży podatku firmy , bowiem w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pracy, czyli wynagrodzenie małżonka przedsiębiorcy nie jest kosztem uzyskania przychodów.

Często urzędnik ZUS uznaje, że powyższe uregulowania mają zastosowanie także w sytuacji, gdy małżonkowie mają rozdzielność finansową lub są w separacji. Tymczasem zgodnie z interpretacją ministra finansów za osobę współpracującą może być uznany jedynie ten krewny, który pozostaje z osobą prowadzącą działalność we wspólnym gospodarstwie domowym. Przy określaniu prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego należy brać pod uwagę nie tylko adres zameldowania (zamieszkania), lecz także takie okoliczności, jak m.in. prowadzenie wspólnego budżetu domowego oraz współpracę w załatwianiu codziennych spraw życiowych. Decyduje przede wszystkim więź społeczno-gospodarcza między określonymi osobami bliskimi. Podsumowując, współpracujący to członkowie najbliższej rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą prowadzącą działalność, przyczyniający się do prowadzenia działalności, działający na rzecz i w imieniu osoby prowadzącej działalność. To osoby zaangażowane w prowadzenie działalności, pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym – korzystające zarówno z zysków, które przynosi ta działalność, jak i ponoszące skutki ewentualnych błędów w jej prowadzeniu. W szczególności dotyczy to małżonków współpracujących ze sobą przy prowadzeniu działalności. Stąd przepisy o ubezpieczeniach społecznych – w zakresie obowiązków i praw związanych z tymi ubezpieczeniami traktują na równi osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące.