Wydziedziczenie tylko w testamencie

Spisując testament, spadkodawca ma prawo wydziedziczyć bliskich, ale muszą istnieć ku temu ważne powody. Powody te powinny zostać określona w testamencie.

Wydziedziczenie powoduje, że spadkobierca zostaje pozbawiony nie tylko prawa do schedy spadkowej, ale także prawa do zachowku. Wydziedziczyć można tylko w testamencie, i to za poważne przewinienia. Kodeks cywilny dopuszcza tylko 3 takie przypadki, tzn. gdy spadkobierca:

1. 1. wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
   2. dopuścił się wobec spadkodawcy albo najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,
   3. uporczywie nie dopełnia wobec spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Przykładowo zachowaniem naruszającym zasady współżycia społecznego jest odmawianie podjęcia pracy, pijaństwo, narkomania, zaniedbywanie rodziny, odmawianie wychowywania własnych dzieci. Nie każde jednak zachowanie sprzeczne z wolą spadkodawcy i naganne może być powodem wydziedziczenia. Takie postępowanie musi też być uporczywe. Przyczyną wydziedziczenia może być także pobicie, uszkodzenie ciała, groźby itp. zarówno wobec spadkodawcy jak i osoby mu bliskiej. Ponadto uzasadnia całkowite pozbawienie spadku uporczywe niedopełnienie obowiązków rodzinnych, np. uchylanie się od niezbędnego materialnego wspierania rodziców będących w potrzebie, nie udzielenie im opieki w chorobie. Takie naganne zachowanie musi być zawinione, czyli nie można wydziedziczyć bliskiego, który nie był zdolny zapewnić opieki z powodu własnej ciężkiej choroby albo długotrwałego wyjazdu.

Spadkodawca nie może wydziedziczyć bliskiego, jeżeli jej przebaczył. Jeżeli wydziedziczony uważa, iż spadkodawca go skrzywdził swoją decyzją, może wystąpić do sądu o wypłacenie mu zachowku. Dopuszczalność wydziedziczenia będzie oceniał sąd.

W określonych sytuacjach spadkobierca może być odsunięty od schedy spadkowej nawet gdy spadkodawca go nie wydziedziczył. Sąd może uznać spadkobiercę za niegodnego dziedziczenia w 3 wypadkach:

1. 1. • gdy dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy,
      • podstępem lub groźbą skłonił go do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził w sporządzeniu lub odwołaniu ostatniej woli,
      • umyślnie ukrył lub zniszczył, podrobił lub przerobił testament albo świadomie skorzystał z testamentu podrobionego lub przerobionego przez inną osobę.