Rozwód nierówny podział majątku

Co do zasady istnieje domniemanie, iż majątek dorobkowy małżonków stanowi ich współwłasność i po ustaniu współwłasności (na skutek rozwodu, separacji) dzieli się między nimi po połowie. Małżonkowie mogą jednak w intercyzie określić, że po ustaniu wspólności udziały w majątku wspólnym będą różne, np. mąż dostanie 70%, a żona 30%.

Niezależnie od zapisów w ustawie czy intercyzie, małżonkowie mogą zwrócić się do sądu, by ustalił podzielił udziałów z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania majątku. Wniosek taki powinien być zgłoszony w piśmie już w trakcie trwającego postępowania o podział majątku dorobkowego małżonków. Po jego zakończeniu i dokonaniu podziału majątku wspólnego złożenie wniosku nie będzie możliwe.

Przewidziana możliwości nierównego podziału nie oznacza jednak dowolności w tym zakresie. Często bowiem zdarza się, że jedne z małżonków zarabia więcej, czy też wkłada więcej pracy w powstanie majątku dorobkowego. Nie oznacza to jednak, że sąd będzie dzielił majątek nierówno. Do takiego podziału potrzebne są ważne powody. Takimi powodami będzie np. sytuacja gdy tylko jeden z małżonków pracuje, łoży na utrzymanie dzieci i wychowuje je, przy zupełnie biernej postawie drugiego z małżonków. W takich przypadkach jest możliwe nawet przyznanie majątku dorobkowego w całości jednemu małżonkowi. Przesłanką do nierównego podziału jest sytuacja gdy oboje małżonkowie pracują, ale zarobki jednego z nich w ogóle nie przyczyniają się do pomnażania majątku wspólnego np. są przeznaczane na powiększanie majątku odrębnego tego małżonka czy też przekazywane na potrzeby osób spoza rodziny, a ponadto małżonek ten nie zajmuje się domem i wychowaniem dzieci. Także wniosek może być uwzględniony gdy co prawda oboje małżonkowie pracują ale dysproporcje w ich dochodach są tak duże, że ich zestawienie prowadzi do nie budzącego wątpliwości wniosku, iż majątek wspólnym powstał w znacznej części z dochodów jednego z nich.

Wniosek o nierówny podział majątku dorobkowego nie będzie natomiast uwzględniony gdy co prawda tylko jeden z małżonków pracuje lecz drugi choć nie pracuje to zajmuje się domem, wychowaniem dzieci. Także jeśli brak aktywności w pomnażaniu majątku wspólnego wynikał z choroby czy niepełnosprawności małżonka.

Jeżeli wspólność majątkowa ustała na skutek śmierci jednego z małżonków, jego spadkobiercy mogą żądać ustalenia przez sąd nierównych udziałów tylko wtedy, gdy spadkodawca za życia wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa, o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji.