Rozdzielność majątkowa między małżonkami

Rozdzielność majątkowa małżeńska możne zostać zawarta przed zawarciem związku małżeńskiego, ale także w trakcie jego trwania. Małżonek jeśli chce np. dokonać rozdzielności majątkowej, w związku z przyszłym zakupem nieruchomości, może to zrobić w formie aktu notarialnego lub przed sądem. Rozdzielność majątkowa między małżonkami nie zawsze jednak jest korzystna, acz może być przydatna, szczególnie, gdy jedna ze stron ma długi.

Czym jest rozdzielność majątkowa?

W chwili zawarcia związku małżeńskiego miedzy żoną a mężem tworzy się wspólnota majątkowa. Oznacza to, że cały ich majątek, który nabędą w trakcie trwania małżeństwa tworzy niepodzielną część, którą obydwoje wspólnie zarządzają. Rozdzielność majątkowa sprawia, że każdy z małżonków może zarządzać swoją częścią majątku dowolnie i odpowiada za własne długi.

Jak można ustanowić rozdzielność majątkową?

Ustanowienie rozdzielności majątkowej może nastąpić w drodze umowy oraz w postępowaniu sądowym. Jeśli chodzi o umowę, to musi być ona sporządzona w formie aktu notarialnego. Ustanowienie rozdzielności w tym trybie może mieć miejsce tylko wtedy, gdy oboje małżonkowie są zgodni co do tego, że intercyzę trzeba podpisać i odnośnie treści takiej umowy. W przypadku natomiast, gdy nie ma zgody jednego z małżonków na dobrowolne ustanowienie rozdzielności majątkowej, pozostaje droga sądowa. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, że z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Przepisy nie definiują pojęcia ,,ważne powody”. W praktyce będą to sytuacje polegające na: trwonieniu majątku wspólnego na skutek alkoholizmu, życia ponad stan, rażącej niegospodarności, długoletnie więzienie współmałżonka lub np. niedopuszczeniu współmałżonka do korzystania z majątku wspólnego. Mogą to być także okoliczności natury niemajątkowej jak życie w separacji, zaistnienie podstaw do domagania się rozwodu itp.

Co daje rozdzielność majątkowa?

Podstawowym skutkiem wprowadzenia rozdzielności majątkowej jest to, że przestaje istnieć wspólność majątkowa oraz majątek wspólny. Każdy z małżonków będzie od tej chwili posiadać po połowę udziału w tych przedmiotach, które kiedyś były objęte wspólnością. Ten udział będzie wchodzić już do prywatnego majątku każdego z małżonków. Od chwili ustanowienia rozdzielności każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem, a wszystko co nabędzie w przyszłości, także wynagrodzenie, dochody ze swojej działalności gospodarczej, będą powiększać tylko jego majątek. Współmałżonek, który do tej pory nie przyczyniał się do powstawania wspólnego majątku bądź który trwonił taki majątek, teraz nie będzie mieć takiej możliwości, gdyż formalnie nie będą mu przysługiwać żadne prawa do majątku jego małżonka.

Po wydaniu orzeczenia o rozdzielności majątkowej przestanie istnieć majątek wspólny. Każdy z małżonków od tej chwili posiada po połowie udziału w przedmiotach, które były objęte wspólnością. Od tej chwili każdy zarządza samodzielnie swoim majątkiem, a wynagrodzenie czy dochody z działalności gospodarczej będą zasilać tylko jego majątek.

Warto na marginesie zaznaczyć, że ustanowienie rozdzielności majątkowej nie wpływa w żaden sposób na inne wzajemne prawa i obowiązki wynikające z faktu pozostawania przez strony w związku małżeńskim. Małżonkowie w aspekcie finansowym muszą więc dalej wzajemnie wspierać się, pomagać sobie i łożyć na utrzymanie rodziny, którą razem założyli.

Adwokat Anna Błach
Kancelaria Prawna w Warszawie