Podatek spadkowy
Zanim sprzedasz nabytą w spadku nieruchomość musisz udowodnić fiskusowi, że należała ona do zmarłego. Kłopoty zaczynają się wraz z wystąpieniem do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia potwierdzającego, że sprzedajemy nieruchomość odziedziczoną lub otrzymaną w darowiźnie od najbliższej rodziny przez co jesteśmy zwolnieni od podatku od spadków i darowizn. Urząd może zażyczyć sobie różnych dokumentów.
Podatek spadkowy, czyli kiedy jesteśmy z niego zwolnieni?
W błędzie są jednak ci, którzy sądzą, że dopełnienie tego obowiązku przesądza o ich prawie do zwolnienia i uwalniają się tym samym od obowiązku dokumentowania prawa do zgłoszonej rzeczy przed organem skarbowym. Praktyka fiskusa w tym zakresie jest niejednolita. Dla niektórych zarówno zgłoszenie nabycia spadku, jak i wystąpienie przez podatnika o wydanie zaświadczenia o zwolnieniu nie wiąże się z dodatkowymi wymaganiami. Dla innych urzędów wniosek o zaświadczenie jest sygnałem do sprawdzenia, czy wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia. Prawdziwe problemy zaczynają się, gdy spadkobiercom przychodzi udowodnić prawo osoby zmarłej (spadkodawcy) do określonej rzeczy, a wcześniej nie przykładali stosownej wagi do gromadzenia dokumentów potwierdzających własność zbywcy.
W praktyce, chcąc udowodnić prawo zmarłego do danej rzeczy, musimy zgodnie z żądaniem fiskusa dostarczyć m.in. wypisy z księgi wieczystej z jego nazwiskiem, wypis z rejestru gruntów – dla gruntu rolnego (jeśli w tym czasie zaszły zmiany w ewidencji, np. scalanie, podziały, ponowne pomiary, konieczne jest posiadanie dokumentu z odpowiednimi aktualnymi adnotacjami). Będą też potrzebne: klasyfikacja gruntów w ewidencji gruntów i budynków, dane spadkobierców (NIP, PESEL, imię ojca i matki, data urodzenia, miejsce zamieszkania z podaniem ulicy, kraju, powiatu, gminy i kodu pocztowego), dane spadkodawców, doprecyzowanie formy własności do lokalu mieszkalnego (ze wskazaniem, czy jest to np. lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość), potwierdzenie aktu własności (akt notarialny, umowa sprzedaży).
Ile wynosi podatek spadkowy?
Wysokość podatku spadkowego uzależniona jest od kilku czynników. Przede wszystkim bierze się po uwagę:
- Wartość spadku lub udziału spadkowego.
- Stopień pokrewieństwa.
- Otrzymane darowizny za życia spadkodawcy.
Należy podkreślić, że w przypadku najbliższej rodziny podatku spadkowego nie zapłacimy wcale, jeżeli dopełnimy stosownych formalności w terminie, zaś najwyższa jego stawka może wynieść nawet 20% wartości spadku.
Podatek spadkowy po rodzicach
Od 1 stycznia 2007 r. spadki i darowizny przekazywane w ramach najbliższej rodziny (tzn. małżonka, rodziców, dziadków, dzieci, wnuków, pasierbów, ojczyma, macochy i rodzeństwa) są zwolnione od podatku w całości. Jednakże aby nie zapłacić podatku darowizny i spadki trzeba w terminie 6 miesięcy zgłosić „właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego”, czyli naczelnikowi urzędu, w którym się rozliczamy z podatków. Przy spadku – termin na zawiadomienie naczelnika liczy się od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Opodatkowane pozostają spadki i darowizny od synowej, zięcia, teścia i teściowej, a także od dalszej rodziny i osób niespokrewnionych.
Adwokat Anna Błach
Kancelaria Prawna w Warszawie