Co to jest intercyza i jakie ma znaczenie?

Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonków po ślubie łączy tzw. ustawowa wspólnota majątkowa. Jeśli przyszli małżonkowie chcą ustanowić rozdzielność majątkową, to najpóźniej dzień przed ślubem powinni udać się do notariusza, aby spisać intercyzę, czyli umowę przedślubną. Sporządzony akt prawny nabiera mocy prawnej w dniu ślubu. Jeśli zaś nie dojdzie do ślubu między danymi osobami, wtedy sporządzony dokument nie odnosi żadnego skutku prawnego. Co to jest intercyza i co daje intercyza w razie rozwodu?

Co to jest intercyza?

Sporządzona intercyza pozwala każdemu z małżonków zachować swój majątek, zarówno ten nabyty przed ślubem, jak również i w czasie trwania związku małżeńskiego. Oznacza to, iż każdy z małżonków ma samodzielne, nieograniczone przez drugiego z małżonków prawo do rozporządzania i zarządzania swoim i tylko swoim majątkiem. Trzeba jednak przy tym pamiętać, iż w przypadku podpisania intercyzy małżonkowie tacy nie będą mogli np. rozliczać się wspólnie przed urzędem skarbowym.

Rodzaje intercyzy

Wyróżnia się cztery rodzaje intercyzy:

• Intercyza wyłączająca wspólność majątkową miedzy małżonkami.
• Rozszerzająca ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.
• Ograniczająca ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.
• Przywracająca ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.

Należy również podkreślić, że istnieje także przymusowa rozdzielność majątkowa, którą to ustanawia sąd, aczkolwiek z punktu widzenia prawnego nie jest to intercyza.

Czy intercyza musi obowiązywać przez całe życie?

Intercyza nie musi być dokumentem wiążącym na całe życie. Można bowiem zawsze zmienić treść łączącej strony umowy, jak również rozwiązać ją w dowolnym czasie. Z momentem rozwiązania intercyzy powstaje między małżonkami system wspólności ustawowej majątkowej. Jednakże zarówno zmiana majątkowej umowy małżeńskiej, jak również i jej rozwiązanie wymaga dla swojej ważności formy aktu notarialnego.

Stosunki majątkowe między małżonkami można zmienić również w trakcie trwania małżeństwa. Sporządza się wtedy u notariusza majątkową umowę małżeńską o zniesieniu wspólności ustawowej. Mogą też małżonkowie wspólność ustawową rozszerzyć bądź też ograniczyć, obejmując nią całe swoje majątki osobiste lub np. tylko pewne kategorie dóbr, które wchodzą do majątku osobistego małżonka. Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje również dobra, na które nie można rozszerzyć wspólności ustawowej. Zaliczamy do nich m.in. przedmioty majątkowe które przypadną małżonkowi z tytułu darowizny czy też zapisu lub dziedziczenia.

Intercyza a długi?

Pamiętać należy, iż intercyza wprowadza tylko rozdzielność majątkową na przyszłość. W związku z tym jeśli chodzi o długi jednego z małżonków to będzie miała ono znaczenie jedynie dla tych powstałych już po podpisaniu rzeczonej umowy małżeńskiej.

Co daje intercyza w razie rozwodu?

W przypadku rozwodu intercyza daje małżonką niezależność finansową, bowiem nie ma konieczności przeprowadzania podziału majątku, a samo postępowanie o rozwód może zakończyć się już na jednej rozprawie.

Adwokat Anna Błach
Kancelaria Prawna w Warszawie