Podziel spadek w sądzie. Podział spadku u notariusza czy w sądzie?

Podział odziedziczonego majątku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami bądź w przypadku braku zgody na mocy orzeczenia sądu. Często więc pojawia się pytanie jak przeprowadzić podział spadku? Podział spadku u notariusza czy w sądzie?

Podział spadku u notariusza czy w sądzie?

W momencie uzyskania prawomocnego postanowienia o nabyciu spadku można przystąpić do podzielenia między spadkobierców majątku spadkowego. Warunkiem umownego działu spadku jest zgoda wszystkich spadkobierców na proponowany podział, wówczas podział spadku można przeprowadzić u notariusza. W przypadku braku takiej zgody pozostaje sądowy podział spadku.

Wniosek o podział spadku

Postępowanie cywilne o dział spadku wszczyna się na wniosek jednego ze spadkobierców, zaś pozostali spadkobiercy są uczestnikami takiego postępowania. We wniosku należy wskazać postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza) oraz spis inwentarza sporządzony przez komornika sądowego. Jeśli spis taki nie był utworzony, wtedy należy wskazać majątek, który ma być przedmiotem działu. W trakcie postępowania sąd zajmie się dokonaniem fizycznego podziału majątku spadkowego, czyli określeniem sched spadkowych poszczególnych spadkobierców.

Jak przeprowadzić podział spadku?

Podział spadku sąd może przeprowadzić na różne sposoby:

• fizyczny podział przedmiotów między spadkobierców
• przyznanie przedmiotów jednemu lub kilku spadkobiercom z obowiązkiem spłaty pozostałych współspadkobierców
• tzw. podział cywilny, czyli sprzedaż przedmiotów i podział uzyskanej w ten sposób sumy pomiędzy współspadkobierców w stosunku do przysługujących im udziałów.

Postępowanie o dział spadku toczy się przed sądem rejonowym ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. W przypadku gdy miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce nie da się ustalić, właściwym będzie sąd rejonowy miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część. Na żądanie uczestnika działu – zgłoszone nie później niż na pierwszej rozprawie – sąd spadku może przekazać sprawę sądowi rejonowemu, w którego okręgu znajduje się spadek albo jego znaczna część, lub sądowi rejonowemu, w którego okręgu mieszkają wszyscy współspadkobiercy.

Ile kosztuje podział spadku w sądzie?

Od wniosku o dział spadku należy uiścić stałą opłatę sądową. Wynosi ona 500 zł, zaś w przypadku gdy wniosek zawiera zgodny projekt działu spadku opłata wynosi 300 zł. Jeżeli przedmiotowy wniosek zawiera żądanie zniesienia współwłasności opłata ta wynosi 1000 zł, zaś jeśli dodatkowo oprócz zniesienia współwłasności zawiera zgodny projekt działu spadku opłata będzie wynosić 600 zł.

Prawo do wystąpienia z wnioskiem o dział spadku nie jest ograniczone żadnym terminem. W przypadku gdy w skład majątku spadkowego wchodzi nieruchomość do wniosku należy dołączyć dowód stwierdzający, iż nieruchomość stanowiła własność spadkodawcy ( odpis z księgi wieczystej, odpis umowy notarialnej poświadczającej przeniesienie własności nieruchomości, orzeczenie sądowe lub administracyjne). Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek, jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do jego części.

Adwokat Anna Błach
Kancelaria Prawna w Warszawie