Odsetki od odsetek?

Nie wolno w okresie opóźnienia naliczać podwójnych odsetek, czyli od kapitału i od nie spłacanych odsetek. Kodeks cywilny przewiduje jednak wyjątki od tej zasady.

Możliwość liczenia odsetek od odsetek byłoby niewątpliwie korzystna dla wierzycieli, dłużnikom natomiast groziłaby ruina finansowa. Kodeks cywilny zakazuje zatem zastrzegania w umowach zapłaty odsetek od zaległych odsetek. Naruszenie tego zakazu nie oznacza nieważności całej umowy, lecz jedynie jej części dotyczącej odsetek. Wierzyciel, który pobrał je wbrew zakazowi będzie miał obowiązek ich zwrotu na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Istnieją trzy wyjątki, kiedy pobieranie odsetek od zaległych odsetek jest możliwe. A zatem zgodnie z art. 482 kodeksu cywilnego dopuszczone jest zawieranie umów o odsetki od odsetek, ale dopiero po powstaniu zaległości w płatności. Umowy o doliczenie zaległych odsetek do długu mogą zostać zawarte jedynie już po powstaniu zaległości w płatności odsetek. Od chwili zawarcia takiej umowy wierzycielowi przysługuje prawo pobierania odsetek za opóźnienie od sumy zwiększonej o zaległe, skapitalizowane odsetki. Na takie rozwiązanie muszą się zgodzić obie strony, w tym oczywiście dłużnik i to już po powstaniu zaległości. Tego typu umowy nazywane są też umowami o procent składany.

Drugi wyjątek zachodzi gdy wierzyciel wytoczył powództwo o zapłatę zaległych odsetek. Może w pozwie żądać również odsetek za opóźnienie od zaległych odsetek, ale tylko od chwili wytoczenia o nie powództwa. Trzeci wyjątek dotyczy sytuacji, gdy instytucja kredytowa udzieliła pożyczki długoterminowej. W takich przypadkach raty spłacane przez dłużnika na ogół zawierają łącznie odsetki i spłatę kapitału.