Godziny nadliczbowe

Zatrudnieni na pełnym etacie pracują co do zasady 8 godzin dziennie i średnio 40 tygodniowo w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy. Gdy pracownik zostaje dłużej w pracy – rozpoczynają się nadgodziny. Nadgodziny mogą być dobowe (np. dziewiąta, dziesiąta godzina pracy) albo średniotygodniowe (praca w wolną sobotę, w niedzielę lub święto). Za każde z nich przysługuje odpowiednia rekompensata. Poza normalnym wynagrodzeniem są to dodatki pieniężne, dzień lub czas wolny.

Za nadgodziny dobowe przysługują 50- i 100-proc. dodatki. Te ostatnie płacone są, gdy dobowa praca nadliczbowa przypada w porze nocnej, w niedzielę lub święta nie będące dla pracownika – zgodnie z jego grafikiem – dniami pracy. Możliwy jest także zamiast dodatków czas wolny. Przysługuje w wymiarze 1:1 (gdy o odbiór wnioskuje pracownik) albo 1:1,5 (gdy o jego odbiór wnioskuje pracodawca). Przykład: pani Justyna i pani Krysia pracowały we wtorek 2 godziny dłużej. Pani Justyna sama złożyła wniosek o odebranie nadgodzin i otrzymała w zamian 2 godziny wolne w środę. Pani Krysia chciała natomiast dostać dodatek, jednakże pracodawca dał jej w zamian za nadgodziny 3 godziny wolne w środę. Dzięki temu, że to pracodawca chciał, by pani Krysia odebrała godziny wolne, zyskała ona 1 godzinę wolną.

Z kolei za nadgodziny średniotygodniowe przysługuje dzień wolny. W większości firm soboty są dniem wolnym. Za pracę w tym dniu przysługuje tylko odbiór wolnego dnia do końca okresu rozliczeniowego. Dodatki dopuszcza wyjątkowo, gdy odbiór wolnego jest fizycznie niemożliwy np. gdy nadgodziny wystąpiły w ostatnią sobotę okresu rozliczeniowego albo gdy pracownik chorował do końca okresu rozliczeniowego i nie miał możliwości wykorzystania dnia wolnego. Podobnie wygląda sprawa w przypadku pracy w niedziele i święta.