ZADZWOŃ TERAZ Ikona telefonu
692 383 412
22 214 01 46
Porady prawne
LAUREAT PLEBISCYTU ORŁY

Dzieci – odpowiedzialność za szkodę

Często się zdarza, że do powstania szkody przyczynia się osoba małoletnia. W jaki sposób można w takiej sytuacji dochodzić naprawienia szkody i od kogo?

Zgodnie z kodeksem cywilnym małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z 1996 r. małoletni, którzy w chwili wyrządzenia szkody nie ukończył 13 lat nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę także wówczas gdy w chwili wydawania wyroku przez sąd jest już pełnoletni.

W takiej sytuacji do odpowiedzialności może być podciągnięty opiekun dziecka. Zgodnie bowiem z innym przepisem kodeksu cywilnego ten, kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można, obowiązany jest do naprawienia szkody wyrządzonej przez tę osobę, chyba że uczynił zadość obowiązkowi nadzoru albo że szkoda byłaby powstała także przy starannym wykonywaniu nadzoru. Przepis ten stosuje się również do osób wykonywających bez obowiązku ustawowego ani umownego stałą pieczę nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można.Przepis ten ma także zastosowanie w sytuacji gdy szkodę wyrządził małoletni w wieku powyżej 13 lat, ale nie można mu przypisać winy. Jeżeli zaś małoletni w wieku 13 lat miał świadomość tego, co robi i można mu przypisać winę za powstanie szkody, wówczas odpowiedzialność za szkodę ponosi tylko małoletni, nie odpowiadają w takiej sytuacji osoby zobowiązane do nadzoru.

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom stąd też są oni solidarnie odpowiedzialni za szkodę wyrządzoną przez dziecko.Kodeks rodzinny i opiekuńczy wyraźnie określa obowiązki nadzorcze rodziców. Zgodnie z nim władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka, władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny, rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Z unormowań tych wynika, że działalność wychowawcza rodziców ma wpływ na zachowanie się dziecka. Okoliczności konkretnego przypadku będą decydować o tym, jak zostanie ocenione postępowanie rodziców, którzy tych środków w ogóle nie stosowali albo mimo ich stosowania, okazały się one niewystarczające.

Natomiast obowiązek nauczycieli do nadzoru nad podopiecznymi wynika z ustawy o systemie oświaty oraz z ustawy Karta Nauczyciela. Obowiązuje domniemanie winy nauczyciela oraz domniemanie związku przyczynowego między wyrządzeniem szkody przez osobę poddaną pieczy a wadliwym wykonywaniem nadzoru. Tak więc to nie poszkodowany powinien wykazać winę nadzorującego nauczyciela, lecz nauczyciel, chcąc uwolnić się od odpowiedzialności musi udowodnić, że nadzór sprawował należycie.

Tezy wybranych orzeczeń Sądu Najwyższego:

„Cały teren szkoły w czasie, gdy odbywają się zajęcia, pozostaje pod jej opieką i nadzorem, wobec czego obowiązek należytego nadzoru obciąża szkołę również w stosunku do młodzieży, która nie ma zlecenia zajęć dodatkowych, ale w czasie gdy szkoła jest czynna, ma możność przebywania na szkolnym boisku”.

„Wiek uczniów wpływa na zróżnicowanie stopnia i formy sprawowanego nad uczniami nadzoru przez nauczycieli w tym rozumieniu, iż młodzieży starszej należy pozostawić więcej samodzielności. Obowiązek nadzoru ze strony szkoły nie ustaje jednak z chwilą osiągnięcia pełnoletności lub zbliżania się do tego wieku.”

 

Adwokat Anna Błach
Kancelaria Prawna w Warszawie

zobacz inne porady prawne
czytaj więcej
pinezka ikona
Kancelaria Prawna Warszawa. Biuro: ul. Mokotowska 5 m 13, 00-640 Warszawa (Metro Politechnika) Filia: ul. Malinowa 10, 05-261 Marki, Nadma
Copyright 2024 © Adwokat Anna Błach | Polityka Prywatności

Zadzwoń teraz