Darowizna – gotówka bez podatku

Rodzinne darowizny są nieopodatkowane bez względu na to, na jaki rachunek zostały przekazane środki pieniężne – tak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny. Należy jednak pamiętać, żeby przestrzegać odpowiednich terminów i zgłoszeń, w przeciwnym wypadku możemy mieć problem z urzędem skarbowym.

Kiedy darowizna jest zwolniona z podatku?

Darowizna pieniężna dla najbliższych , m.in. małżonka, dzieci, wnuków, rodziców, jest zwolniona z podatku darowizn. Jeśli jednak przekracza kwotę 9637 zł, to obdarowany musi zgłosić ją do swojego urzędu skarbowego terminie 6 miesięcy od dnia dokonania darowizny i co więcej – wykazać się potwierdzeniem dokonania przelewu bankowego. Przepisy bowiem mówią o udokumentowaniu darowizny dowodem przekazania na rachunek bankowy lub przekazem pocztowym. Chodzi o to, aby pieniądze faktycznie wpłacić obdarowanemu i aby został po tym ślad w papierach.

Czy konto bankowe, na które przelewane są pieniądze z darowizny ma należeć do obdarowanego?

Urzędy skarbowe długo stały na stanowisku, że konto bankowe, na które miały być przekazane pieniądze, musi należeć do obdarowanego. Tymczasem Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że nie ma takiej potrzeby.

W sprawie rozpatrywanej przez Naczelny Sąd Administracyjny w 2008r. podatnik dostał od ojca ponad 100 tys. zł na mieszkanie. Zgłosił darowiznę do urzędu skarbowego, przekazał też umowę i dowód wpłaty na rachunek bankowy. Fiskusowi nie spodobało się jednak, że pieniądze zostały przelane przez ojca bezpośrednio na konto dewelopera, a nie na konto syna. Fiskus stwierdził, że nie są spełnione warunki zwolnienia, przepisy mówią bowiem o potwierdzeniu darowizny dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy. Najważniejsze dla fiskusa było w tej sprawie, że pieniądze poszły na inne konto.

Naczelny Sąd Administracyjny słusznie uznał, że celem zwolnienia jest ochrona interesów majątkowych członków najbliższej rodziny, a obowiązek zgłoszenia i udokumentowania darowizny miał zapobiec fikcyjnym umowom. Ustawodawca nie zróżnicował jednak sytuacji obdarowanych w zależności od tego, w jaki sposób zostaną przekazane środki pieniężne. Przepisy mówią, że pieniądze muszą być przekazane na rachunek bankowy nabywcy. Zdaniem sądu nie oznacza to jednak, że musi to być konto obdarowanego. Darowizna może być udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek innego podmiotu, byleby została przekazana na rzecz obdarowanego.

Przyjęcie takiej wykładni ustawy nie tylko pozwala wypełnić zamierzenia ustawodawcy, ale i zapobiega żenującym wręcz niekiedy próbom zastawiania pułapek na podatnika.

Darowizny powyżej określonej kwoty należy zgłaszać

Podlega zwolnieniu od podatku nabycie tytułem darowizny pieniędzy, jeżeli nabycie to zostało zgłoszone organowi podatkowemu we właściwym czasie i udokumentowane przelewem na każdy rachunek bankowy. Sformułowanie użyte w art. 4a ust 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn „na rachunek bankowy nabywcy” nie oznacza, że musi to być konto, którego posiadaczem jest obdarowany.

Adwokat Anna Błach
Kancelaria Prawna w Warszawie